ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ. 15519
Αθήνα, 16 Μαρτίου 2021
Κυρία
Παυλίνα Καρασιώτου
Γενική Γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων
gengramka@yeka.gr
Κυρία Γεν. Γραμματέα,
Σε συνέχεια της συνάντησης μας, που έλαβε χώρα διαδικτυακά, την Παρασκευή 26.2.2021, σας παραθέτουμε αναλυτικές θέσεις και προτάσεις της Ομοσπονδίας μας σχετικά με ειδικότερα κοινωνικοασφαλιστικά θέματα που αφορούν τους Τραπεζοϋπαλλήλους που εκπροσωπούμε :
A. Παροχές Ασθένειας σε χρήμα των τομέων ΤΑΑΠΤΓΑΤΕ – ΤΑΠΕΤΕ του τ.ΤΑΥΤΕΚΩ – Εφαρμογή καταστατικών διατάξεων των ως άνω Ταμείων – Διασφάλιση Παροχών
Όπως γνωρίζετε ο Λογαριασμός Παροχών σε Χρήμα του τ. TAYTEKΩ είχε συσταθεί με το άρθρο 47 του Ν.4075/2012 με πλήρη λογιστική και οικονομική αυτοτέλεια με σκοπό τη χορήγηση στους ασφαλισμένους Τραπεζοϋπαλλήλους των κάτωθι παροχών ασθένειας σε χρήμα :
1. Επιδότηση αδειών ασθένειας
2. Κατασκηνωτικό Επίδομα
3. Επίδομα Συμπαράστασης
4. Έξοδα Κηδείας
Οι εισφορές ασφαλισμένου και εργοδότη καθορίστηκαν σε ποσοστό 2,55% επί των πάσης φύσεως αποδοχών των ασφαλισμένων (0,85% ασφαλισμένοι και 1,70% εργοδότες) . Σε περίπτωση προστατευόμενου μέλους τα ποσοστά αυτά αυξάνονταν για τον εργαζόμενο κατά 0,25% (σύζυγο -τέκνα) και 1% για τα λοιπά προστατευόμενα μέλη.
Μετά την δημοσίευση του Ν.4387/2016 και την ένταξη του Λογαριασμού Παροχών σε Χρήμα του ΤΑΥΤΕΚΩ στον ΕΦΚΑ (άρθρο 53) συνεχίστηκε η καταβολή των ως άνω εισφορών, ενώ με τη διάταξη του άρθρου 32 παρ.1 εξακολουθούν μέχρι σήμερα να ισχύουν οι καταστατικές διατάξεις των ως άνω Ταμείων που αφορούν στην υπαγωγή στην ασφάλιση καθώς και το είδος, η έκταση, το ύψος, και η διαδικασία χορήγησης των παροχών.
Το Υπουργείο Εργασίας όταν διαπίστωσε ότι ο ως άνω Λογαριασμός του ΤΑΥΤΕΚΩ είχε δημιουργηθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου από τις εισφορές των Τραπεζοϋπαλλήλων και των Τραπεζών και σε λίγα μόνο χρόνια είχε αποθεματικό 91.000.000 ευρώ, ανέθεσε στην εταιρία PRUDENTIAL ΕΠΕ την εκπόνηση Αναλογιστικής Μελέτης. Από τις παραδοχές της μελέτης επιβεβαιώθηκε η βιωσιμότητα του Λογαριασμού Παροχών σε Χρήμα του ΤΑΥΤΕΚΩ και εν συνεχεία η ως άνω μελέτη εγκρίθηκε στις 10-10-2017 από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή.
Δυστυχώς, παρά τα αναμφισβήτητα ως άνω δεδομένα το τελευταίο έτος εκδίδονται αντιφατικές αποφάσεις και εγκύκλιες οδηγίες με τις οποίες τροποποιούνται – κατά παράβαση των ανωτέρω- επί τω δυσμενεστέρω, τόσο η έκταση και το ύψος των παροχών ασθένειας σε χρήμα των ασφαλισμένων Τραπεζοϋπαλλήλων του τ.ΤΑΥΤΕΚΩ, όσο και η διαδικασία χορήγησης αυτών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το επίδομα συμπαράστασης το οποίο δεν καταβλήθηκε στους Τ/Υ για τέσσερις μήνες το καλοκαίρι του 2020, επαναχορηγήθηκε το διάστημα Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου 2020, ενώ από τον Δεκέμβριο μέχρι σήμερα ο ΕΦΚΑ παρά τον Νόμο και χωρίς αιτιολογία δεν χορηγεί το ανωτέρω επίδομα, παρά την ρητή προς τούτο υποχρέωσή του. Πολλοί δε συνάδελφοί μας , εν ενεργεία και συνταξιούχοι παρά το γεγονός ότι πληρούν τις προϋποθέσεις είτε τους έχει διακοπεί χωρίς καμία αιτιολογία το ως άνω επίδομα είτε ο ΕΦΚΑ δεν τους το έχει χορηγήσει παρά το γεγονός ότι έχουν υποβάλλει τη σχετική αίτηση πλέον των δύο ετών
Συγχρόνως και παρά τις επανειλημμένες επιστολές – διαμαρτυρίες μας για διατήρηση της Περιφερειακής Διεύθυνσης Ασφάλισης και Παροχών του ΤΑΥΤΕΚΩ η οποία ήταν απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία και εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων Τραπεζοϋπαλλήλων , η Διοίκηση του e- ΕΦΚΑ προχώρησε , χωρίς κάποιο ειδικότερο σχεδιασμό, σε μεταφορά των αρμοδιοτήτων της Περιφερειακής Διεύθυνσης ΤΑΥΤΕΚΩ σε επιμέρους Γενικές Διευθύνσεις του e- ΕΦΚΑ και υποκαταστήματα αυτού (ΦΕΚ Β 5286/1.12.2020) με αποτέλεσμα σημαντικές δυσλειτουργίες και καθυστερήσεις κατά την χορήγηση των παροχών .
Σημειώνεται ότι η Περιφερειακή Διεύθυνση του ΤΑΥΤΕΚΩ λειτουργούσε με προσωπικό που είχαν διαθέσει οι Τράπεζες χωρίς καμία επιβάρυνση του e -ΕΦΚΑ.
Η μείωση των εισφορών εργαζομένων αλλά κυρίως των εργοδοτών υπέρ παροχών ασθένειας σε χρήμα δεν πρέπει να οδηγήσει σε μείωση των κοινωνικοασφαλιστικών δικαιωμάτων των δικαιούχων ενώ κατά τον ψηφιακό μετασχηματισμός του e- ΕΦΚΑ πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα οι καταστατικές διατάξεις των Ταμείων μας που εμπεριέχονται σε διατάξεις προεδρικών διαταγμάτων αλλά και οι διατάξεις κλαδικών ΣΣΕ οι οποίες έχουν κυρωθεί με νόμο .
Πράγματι, τους τελευταίους μήνες, εν μέσω πανδημίας παρατηρούμε ότι τα σημαντικά πλεονεκτήματα του ψηφιακού μετασχηματισμού αυτοαναιρούνται καθώς για την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών θυσιάζονται δικαιοκρατικές εγγυήσεις καθώς εργαζόμενοι και συνταξιούχοι με σοβαρά προβλήματα υγείας δεν μπορούν να λάβουν την παροχή που δικαιούνται τη στιγμή που την χρειάζονται, το πεπερασμένο δε των δυνατοτήτων μιας πλατφόρμας δημιουργεί προσκόμματα στη χορήγηση των παροχών.
Β. Κύριες Συντάξεις – Χρόνος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος
Με τον Ν. 4336/2015 τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος των ασφαλισμένων του ΕΦΚΑ που μέχρι την έναρξη ισχύος του Ν.4336/2015 (18.8.2015) δεν είχαν θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους ή μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος αυξάνονται σταδιακά έως την 1.1.2022 σύμφωνα με τους σχετικούς πίνακες του ως άνω νόμου. Καθώς ωστόσο πλησιάζουμε στο τέλος της μεταβατικής περιόδου του Ν.4336/2015,ζήτημα έχει προκύψει σχετικά το αν τα μεταβατικά αυτά όρια ηλικίας θα εφαρμοσθούν και στους ασφαλισμένους εκείνους που, αν και έχουν συμπληρώσει τον απαραίτητο χρόνο ασφάλισης αλλά και το αρχικό προ Ν. 4336/2015 όριο ηλικίας μέσα στην μεταβατική περίοδο ήτοι 8/2015 – 12/2021, δεν θα έχουν συμπληρώσει και το νέο ηλικιακό όριο βάσει των σχετικών πινάκων μέχρι την 31.12.2021.
Επομένως, προς αποφυγή πρόκλησης δυσμενών καταστάσεων σε βάρος των ασφαλισμένων (π.χ διακοπή εργασίας χωρίς θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος) θεωρούμε σκόπιμο να διευθετηθεί άμεσα το θέμα με έκδοση σχετικής διευκρινιστικής εγκυκλίου.
Γ. Επικουρικές συντάξεις- Συντάξεις Προσυνταξιοδοτικού Καθεστώτος
Ι. Παρά την νομοθετική πρωτοβουλία που αναλάβατε τον Φεβρουάριο του 2020 και την επαναφορά των επικουρικών συντάξεων με το άρθρο 44 του Ν. 4670/2020, στο ύψος που ανέρχονταν στις 31.12.2014 , θεωρούμε ότι -προκειμένου να υλοποιηθεί το άρθρο 20 του ως άνω νόμου που προβλέπει ρητά τον σεβασμό σε θεμελιώδεις αρχές του κοινωνικοασφαλιστικού δικαίου ήτοι στην αρχή της ισότητας, της ανταποδοτικότητας- πρέπει να αποκατασταθούν οι επικουρικές συντάξεις των τραπεζοϋπαλλήλων με βάση τις αυξημένες εισφορές επί όλων των αποδοχών τους που έχουν διαχρονικά καταβάλει τόσο οι ασφαλισμένοι όσο και οι εργοδότριες τράπεζες καθώς και με βάση τα χρηματικά ποσά που έχουν οι Τράπεζας καταβάλει στο ΕΤΕΑΕΠ και στο ΕΤΑΤ βάσει οικονομικών μελετών προκειμένου να τηρούνται και οι ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις που έθεσαν οι υπ΄ αριθμ. 2299/2010 επ. αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Όπως γνωρίζετε, με τις ανωτέρω αποφάσεις κρίθηκε συνταγματική η ένταξη των ασφαλισμένων και συνταξιούχων Τ/Υ στο ΕΤΑΤ και στο ΕΤΕΑΜ λόγω της μέριμνας του νομοθέτη στο σεβασμό των κεκτημένων ασφαλιστικών δικαιωμάτων και προσδοκιών των πριν την 1.1.1993 ασφαλισμένων τραπεζοϋπαλλήλων .
Εν προκειμένω η υποχρέωση αυτή του νομοθέτη έχει παραβιαστεί ευθέως με την ματαίωση του δικαιώματος θεμελίωσης σύνταξης σε όσους δεν το είχαν θεμελιώσει μέχρι 12-5-2016, την επιβολή μειώσεων στις επικουρικές συντάξεις των Τ/Υ αλλά και την τροποποποίηση επί τω δυσμενεστέρω του τρόπου υπολογισμού αυτών
ΙΙ. Περαιτέρω, με το άρθρο 44 του Ν. 4670/2020 επανακαθορίσθηκε ο τρόπος υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων από 1-1-2015 και εφεξής και απαλείφθηκαν οι ρυθμίσεις επανυπολογισμού και αναπροσαρμογής των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων. Μάλιστα έγιναν ειδικές αναλογιστικές μελέτες οι οποίες αποδείκνυαν την βιωσιμότητα του συστήματος επικουρικής ασφάλισης μέχρι το 2070.
Παρά τα ανωτέρω, εξαγγέλθηκε νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση (σε λιγότερο από ένα χρόνο από την προηγούμενη) ως προς την επικουρική ασφάλιση και μετατροπή του συστήματος από διανεμητικό (νοητής κεφαλαιοποίησης που είχε εισάγει το αρ. 96 του Ν. 4387/2016) σε κεφαλαιοποιητικό.
Το Υπουργείο έχει κάνει γνωστούς τους λόγους που επιβάλλεται, κατά την άποψη του, το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στις επικουρικές συντάξεις, υποστηρίζοντας ότι με το σύστημα αυτό κατά κύριο λόγο η επικουρική ασφάλιση θα θωρακιστεί έναντι του δημογραφικού προβλήματος και των συνεπειών από την γήρανση του πληθυσμού και θα επιτευχθεί υψηλότερη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Ωστόσο επιφυλάξεις έχουν διατυπωθεί για το μέλλον των επικουρικών συντάξεων τόσο των μελλοντικών συνταξιούχων που θα συνταξιοδοτηθούν με το κεφαλαιοποιητικό σύστημα όσο και των ήδη συνταξιούχων ή σημερινών εργαζόμενων και ασφαλισμένων που θα λάβουν επικουρική σύνταξη, με το ισχύον σύστημα επικουρικής ασφάλισης.
Ειδικότερα μεγάλος κίνδυνος ελλοχεύει στο να δημιουργηθεί ένα μεγάλο κενό χρηματοδότησης στο επικουρικό ταμείο – καθώς οι τρέχουσες εισφορές θα πάψουν να κατευθύνονται στην πληρωμή των σημερινών επικουρικών συντάξεων, γεγονός που με την σειρά του θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση των ήδη κατά πολύ μειωμένων καταβαλλόμενων επικουρικών συντάξεων.
Επομένως, είναι απαραίτητο να γνωστοποιηθούν οι δικλείδες ασφαλείας και οι σχετικές αναλογιστικές μελέτες που έχει λάβει υπόψη του το Υπουργείο κατά το μεταβατικό στάδιο για τις συντάξεις των τωρινών συνταξιούχων και των σημερινών ασφαλισμένων που θα συνταξιοδοτηθούν αποκλειστικά με βάση το υφιστάμενο σύστημα επικουρικής ασφάλισης, ώστε οι εν λόγω ασφαλισμένοι, και εν προκειμένω οι τραπεζοϋπάλληλοι στο άμεσο μέλλον να μην έρθουν αντιμέτωποι με έτι περαιτέρω μειωμένες επικουρικές συντάξεις παρά τις αδιαμφισβήτητα υψηλές εισφορές που έχουν διαχρονικά αποδώσει για την επικουρική τους ασφάλιση και για τις οποίες βάσει του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου προβλέπεται να λαμβάνουν προσαύξηση στο ποσό της επικουρικής τους σύνταξης ( αρ. 30 του Ν. 4387/2016).
Με βάση τα παραπάνω, παρακαλούμε να ορίσετε συνάντηση μαζί μας, προκειμένου να αναλυθούν περαιτέρω τα ζητήματα και να αναζητηθούν οι αναγκαίες λύσεις.
Με τιμή,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΤΣΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΛΙΡΗΣ